prelekcja przed filmem: dr Magdalena Kozłowska

pokaz odbywa się dzięki współpracy z The National Center for Jewish Film

Lang ist der Weg
Niemcy/USA 1949, 77′
reż. Herbert B. Fredersdorf, Marek Goldstein
scenariusz: Karl Georg Külb, Israel Becker; na podstawie pomysłu Israela Beckera

„Lang ist der Weg” / „Long is the Road” to pierwszy film fabularny przedstawiający Zagładę z żydowskiej perspektywy. Zdjęcia do filmu nakręcono w Landsbergu, największym obozie dla przesiedleńców w okupowanych przez USA Niemczech. Skutecznie mieszając styl neorealistyczny i ekspresjonistyczny, twórcy filmu śledzą losy polskiego Żyda i jego rodziny – od momentu życia w kwitnącej społeczności żydowskiej przedwojennej Warszawy przez koszmar Auschwitz, a następnie pozbawiony stabilności czas spędzony w obozach dla przesiedleńców aż po pojawiającą się nadzieję odrodzenia i odnowy w Izraelu.

W głównej roli zobaczymy urodzonego w Białymstoku Israela Beckera – izraelskiego aktora teatralnego, reżysera i malarza, jednego z założycieli pierwszego profesjonalnego teatru jidysz w powojennych Niemczech. Przed wojną mieszkał wraz z rodziną w czteropiętrowej kamienicy przy ul. Suraskiej. Po przeżyciu hitlerowskiej obławy na Żydów jadących pociągiem z Lublina do Białegostoku i aresztowaniu w obozie przejściowym, przedostał się do Związku Radzieckiego. W Moskwie studiował aktorstwo. Po powrocie do Białegostoku w 1945 roku dowiedział się, że cała jego rodzina zginęła w getcie. Wyjechał wówczas do Monachium i nigdy więcej nie pojawił się w rodzinnym kraju. W przedmowie do wydanego po wojnie albumu przedstawiającego jego twórczość malarską (w tym malowane z pamięci obrazy Białegostoku), artysta wyznał, że mimo iż od jego wyjazdu z rodzinnego miasta minęło 35 lat, nadal czuje się białostoczaninem.

dr Magdalena Kozłowska – historyczka, kulturoznawczyni, tłumaczka. Absolwentka Instytutu Judaistyki UJ (2011) i Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ (2013). W 2015 roku obroniła doktorat na Wydziale Historii UJ (nominacja do nagrody im. Józefa Gierowskiego i Chonego Shmeruka). W latach 2015-2016 asystentka z doktoratem w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ. Członkini zespołu redakcyjnego pisma „In Geveb” oraz zarządu Polskiego Towarzystwa Studiów Jidyszystycznych. Publikowała m.in. w „Cwiszn”, „Midraszu”, „Znaku” i „Kulturze Liberalnej”. Zajmuje się historią społeczną Żydów przede wszystkim okresu dwudziestolecia międzywojennego. Obecnie prowadzi badania nad obrazem Żydów z krajów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w dwudziestoleciu międzywojennym.